Beschermingsstroken
Vervoer en uitrijregeling
Nitraatresidu
Overige vragen
Beschermingsstroken
Momenteel is er een bemestingsvrije strook van 5 meter van toepassing langs alle waterlopen (dus ook langs de niet VHA-waterlopen). Op welke wijze wijzigt dit?
Daar wijzigt niets aan in 2025. Alleen voor percelen langs VHA-waterlopen waar een nitraatgevoelige hoofdteelt wordt verbouwd in gebiedstype 2 en 3, wordt die bemestingsvrije strook van 5 meter omgezet in een beschermingsstrook.
Worden de regels en maatregelen in de applicatie van de verzamelaanvraag verwerkt zodat de landbouwer ook waarschuwingen of blokkerende opmerkingen krijgt bij het invullen?
We gaan hiervoor in overleg met het Agentschap Landbouw en Zeevisserij.
Wie tekent de beschermingsstroken in?
De landbouwer zal de intekening moeten doen via een tool in het e-loket van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij.
Moet ik langs een VHA-waterloop mijn buitenste rijen fruitbomen rooien?
Fruit is een nitraatgevoelige teelt en op die percelen geldt vanaf 2025 dan ook de beschermingsstrook van 5 meter vanaf de talud in gebiedstype 2 en 3. Er mogen hier geen fruitbomen staan. Vanaf 2026 mogen er geen fruitbomen staan in gebiedstype 0 en 1 tot 3 meter van de talud van een VHA-waterloop.
Vervoer en uitrijregeling
Mag er in de fruitteelt nog stalmest aan de stammen gegeven worden in de winter?
Ja, dat mag. Het hoeft niet meer vooraf gemeld te worden aan de Mestbank.
Geldt het opbrengen van eigen mest op eigen grond mét burenregelingen-app of AGR-GPS-plicht vanaf 1 juli ook voor landbouwers met een vrijstelling?
Ja. Dit valt niet onder de vrijstelling. Alleen de bepalingen van de gebiedsgerichte maatregelen komen in aanmerking voor de vrijstelling.
Ik heb een vrijstelling op basis van bedrijfsanalyse. Moet de mest nog worden vervoerd via een erkende mestvoerder of mag mijn buurman na 1/7 mijn mest komen uitrijden zonder GPS?
Die vrijstelling slaat alleen op de verplichting om een erkende mestvoerder in te schakelen. In het geval van een vrijstelling, is het gebruik van de AGR-GPS-app wel verplicht (jaarlijks vanaf 1 juli), en als gevolg daarvan zal het vervoer dan door de landbouwer zelf moeten gebeuren.
Mag je zelf als landbouwer nog vloeibare dierlijke mest voeren met AGR-GPS in burenregeling naar percelen in gebiedstype 2 en 3?
Burenregelingen in de periode voor 1 juli kunt u sowieso nog zelf als aanbieder of afnemer uitvoeren met de AGR-GPS-app.
Vanaf 1 juli geldt een jaarlijkse verplichting om een
erkende mestvoerder in te schakelen voor elk vervoer van vloeibare dierlijke mest naar een
perceel in gebiedstype 2 of gebiedstype 3. Dat vervoer kan niet met een burenregeling.
Die regeling geldt niet voor het vervoer van mest naar een perceel grasland of een blijvende teelt en ook niet als u als de afnemer van de mest een geldige vrijstelling heeft. Dat vervoer kan dan nog wel met burenregeling, maar de AGR-GPS-app moet gebruikt worden.
In het gewijzigde Mestdecreet is het gebruik van AGR-GPS verplicht, behalve als er eigen vloeibare dierlijke mest op eigen percelen gebracht wordt vóór 1 juli. Wat als de buurman mijn mest komt openvoeren in het voorjaar op mijn percelen omdat ik geen gierton heb? Moet er dan ook AGR-GPS worden gebruikt?
Voor eigen mest naar eigen grond is de AGR-GPS-app verplicht
jaarlijks vanaf 1 juli. Voor het uitrijden in het voorjaar, dus voor 1 juli, geldt er nog geen verplichting van AGR-GPS. Op dat moment kan iemand anders, die niet erkend is als mestvoerder, het vervoer nog uitvoeren zonder AGR-GPS-app. Dus uw buurman kan in het voorjaar nog uw mest openvoeren op uw percelen met zijn gierton.
De invoering van de AGR-GPS-plicht heeft wel gevolgen voor het vervoer vanaf 1 juli:
Als er
geen AGR-GPS-app gebruikt moet worden, kan het transport van eigen mest naar eigen grond gebeuren
door de landbouwer zelf of door een derde die niet erkend is als mestvoerder.
Als er
wél een AGR-GPS-app gebruikt moet worden, moet de landbouwer een AGR-nummer aanvragen dat moet geprogrammeerd te worden in de AGR-GPS-app, zodat uit de AGR-GPS-berichten, duidelijk blijkt wie de berichten verzonden heeft. Daardoor
kan de landbouwer in dat geval enkel zelf het transport uitvoeren, en geen derde partij. Als de landbouwer toch een derde partij wenst in te schakelen voor het transport, moet die partij erkend zijn als mestvoerder en de transporten registreren met zijn AGR-GPS-systeem.
Wanneer moet het vervoer verplicht door een erkende mestvoerder gebeuren en wanneer moet de AGR-GPS-app gebruikt worden?
Vervoer van 1 januari tot en met 30 juni |
| |
Eigen mest op eigen grond (binnen Vlaanderen) |
Burenregeling |
|
Erkend mestvoerder? | Niet verplicht | Niet verplicht |
|
Transportdocumenten? | Kan zonder transportdocumenten als het vervoer gebeurt door een derde (niet-erkende mestvoerder) of door de landbouwer zelf | Vervoer door aanbieder of afnemer (niet-erkende mestvoerder). Overeenkomst burenregeling af te sluiten via Mestbankloket voordat het vervoer gebeurt. |
|
AGR-GPS-app? | Neen, behalve voor effluent tussen 16 januari en 15 februari | Is verplicht voor vervoer met burenregeling naar: - mestverwerking (ook bij vaste, dierlijke mest)
- mestzak
- landbouwer (zowel percelen als opslag) voor vloeibare dierlijke mest. Voor vaste dierlijke mest of andere meststoffen is dit niet verplicht
|
Vervoer van 1 juli tot en met 31 december |
|
|
Eigen mest op eigen grond (binnen Vlaanderen) |
Burenregeling |
|
Erkend mestvoerder? | Verplicht voor vervoer vloeibare dierlijke mest naar percelen in gebiedstype 2 of 3 waarop geen grasland of blijvende teelt staat. Dat vervoer moet gebeuren met een erkend mestvoerder met mestafzetdocument en AGR-GPS. Dit is niet verplicht als de landbouwer
een vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen heeft.
| Verplicht voor vervoer vloeibare, dierlijke mest op percelen in gebiedstype 2 of 3 die geen grasland of blijvende teelt zijn. Dit vervoer moet gebeuren met een erkend mestvoerder met mestafzetdocument en AGR-GPS. Dit is niet verplicht als de afnemer een vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen heeft.
|
|
Transportdocumenten? | Als een erkende mestvoerder niet verplicht is, kan het vervoer zonder transportdocumenten door een derde (niet-erkende mestvoerder) of door de landbouwer zelf. | Als een erkende mestvoerder niet verplicht is, kan het vervoer nog met burenregeling. Vervoer door aanbieder of afnemer (niet-erkende mestvoerder). Overeenkomst burenregeling af te sluiten via Mestbankloket voordat het vervoer gebeurt. |
|
AGR-GPS-app? | Als het vervoer niet gebeurt door een erkende mestvoerder, geldt deze verplichting voor vloeibare dierlijke mest, niet voor vaste dierlijke mest of andere meststoffen. Als de AGR-GPS-app verplicht is, kan het vervoer enkel door de landbouwer zelf. | Als het vervoer niet gebeurt door een erkende mestvoerder, geldt deze verplichting voor vervoer met burenregeling naar: - mestverwerking (zowel voor vloeibare als voor vaste, dierlijke mest)
- mestzak
- landbouwer (zowel percelen als opslag) voor vloeibare dierlijke mest. Voor vaste dierlijke mest of andere meststoffen is dit niet verplicht
|
De landbouwer heeft een eigen mestzak liggen op zijn gronden en wil daar mest naartoe brengen. Klopt het dat hij in dat geval pas vanaf 1 juli de app moet gebruiken?
Dat klopt. Vanaf 1 januari 2025 moeten transporten van dierlijke mest (vast en vloeibaar) met burenregeling naar mestverwerking en naar mestzakken met de AGR-GPS-app gebeuren. Voor eigen mest op eigen grond / mestzakken zonder burenregeling, geldt de verplichting jaarlijks vanaf 1 juli, met start in 2025. Dit principe geldt ook voor 'eigen mestzak, eigen grond' (= mestzakken die dienen voor het perceel waar de mestzak ligt en/of aangrenzende percelen). Dit vervoer van eigen mest naar de eigen mestzak kan zonder burenregeling en voor 1 juli zonder AGR-GPS-app gebeuren.
Bij de nieuwe regels van het Mestdecreet mag eigen mest op eigen grond zonder de AGR-GPS-app uitgereden worden tot en met 30 juni. Wat als ik in het voorjaar mest van een externe landbouwer opsla in mijn mestput? Moet ik dan de AGR-GPS-app gebruiken?
Als u mest ontvangt van een andere landbouwer en opslaat op uw exploitatie (met de nodige transportdocumenten), dan kan die mest later op uw eigen percelen worden gespreid als 'eigen mest op eigen grond'. Tot en met 30 juni zijn er dan geen bijkomende verplichtingen voor vervoer van eigen mest naar eigen grond, en hoeft u geen AGR-GPS-app te gebruiken.
Als het gaat over vloeibare dierlijke mest, geldt jaarlijks vanaf 1 juli de volgende verplichting:
- Het vervoer van vloeibare dierlijke mest naar percelen in gebiedstype 2 of 3 waarop geen grasland of blijvende teelt staat, moet gebeuren door een erkende mestvoerder met mestafzetdocument en AGR-GPS.
- Het vervoer van vloeibare dierlijke mest naar een ander perceel, of als u een vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen hebt, kunt u zelf uitvoeren, maar dan moet u wel de AGR-GPS-app gebruiken.
Mag er met een sleepslang mest uitgereden worden op wintertarwe?
Op een beteelde akker mag de sleepslangtechniek nog gebruikt worden. Daarnaast zijn ook injectie, zodenbemester en sleufkouter toegelaten. Meer info: Emissiearme aanwending.
Moet je bij het gebruik van een sleepslang de AGR-GPS-app gebruiken?
De verplichting om de AGR-GPS-app te gebruiken is afhankelijk van het vervoer, niet van het spreiden.
De app is verplicht voor het vervoer van mest in de volgende gevallen:
- Vanaf 1 januari 2025 is de AGR-GPS-app verplicht bij alle vervoer van alle vloeibare dierlijke mest met burenregeling. Voor eigen mest op eigen grond geldt de verplichting jaarlijks vanaf 1 juli, met start in 2025.
- Vanaf 1 januari 2025 moeten alle transporten van dierlijke mest (vast en vloeibaar) met burenregeling naar mestverwerking en naar mestzakken met de AGR-GPS-app gebeuren.
Bovendien is het vanaf 1 juli 2025 verplicht om een erkend mestvoerder in te schakelen in gebiedstype 2 en 3 voor elk vervoer van vloeibare dierlijke mest, in plaats van 1 augustus zoals dat vroeger het geval was. Die verplichting geldt niet als het gaat om een perceel grasland of om een blijvende teelt of wanneer de afnemer een geldige vrijstelling heeft.
Als een landbouwer vloeibare mest vervoert van de ene exploitatie naar de mestput van de andere exploitatie, moet er dan een burenregeling opgemaakt worden? Moet hij zijn AGR-GPS-app dan gebruiken?
Bij vervoer van mest naar een opslag van een andere exploitatie van eenzelfde bedrijf, moet een burenregeling opgemaakt worden. Als het gaat om vloeibare dierlijke mest, moet de AGR-GPS-app gebruikt worden.
Zijn er bij het vervoer met grensboerdocumenten, verzenddocumenten of overdrachten ook extra verplichtingen voor het gebruik van AGR-GPS?
De bijkomende verplichting om de AGR-GPS-app te gebruiken is alleen van toepassing op vervoer met burenregeling of bij vervoer van eigen mest naar eigen grond.
Vanaf 1 juli is het wel verplicht om een erkende mestvoerder in te schakelen voor het vervoer van vloeibare dierlijke mest naar percelen in gebiedstype 2 en 3. Die verplichting geldt niet als het gaat om een perceel grasland of om een blijvende teelt of als de afnemer een geldige vrijstelling heeft.
Nitraatresidu
Geldt de boete voor het te hoge nitraatresidu (250 euro/ha) voor de percelen waarop het nitraatresidu is genomen of voor het volledige bedrijfsareaal
De boete geldt voor alle percelen waarvan het nitraatresidutype de 2de drempelwaarde overschrijdt. Dat wil zeggen: niet alleen de oppervlakte van het perceel waarop het te hoge nitraatresidu gemeten werd maar ook voor alle andere percelen die tot diezelfde teeltgroep horen (ook als daar niet gemeten werd).
Is er verplichte begeleiding in 2025 voor bepaalde landbouwers?
Ja. Als gevolg van de resultaten van de nitraatresiducampagne 2024 zullen sommige landbouwers verplicht begeleid worden. Betrokken landbouwers zullen via het Mestbankloket op de hoogte worden gebracht. Of de verplichte begeleiding nog zal worden uitgebreid, wordt verder uitgeklaard in de loop van 2025.
Gaat de periode van 5 jaar al in vanaf de bedrijfsevaluatie uitgevoerd in 2024? Of wordt hiervoor verder teruggegaan?
Voor het criterium ‘2x binnen de 5 jaar een overschrijding tussen de 1ste en 2de drempelwaarde’ wordt alleen gekeken naar de metingen vanaf 2024; overschrijdingen in voorgaande jaren worden niet meegenomen in de beoordeling. Dus alleen als een landbouwer in de komende vier jaar opnieuw een overschrijding heeft tussen de 1ste en 2de drempelwaarde, krijgt hij dezelfde maatregelen als bij een bedrijfsevaluatie boven de 2de drempelwaarde.
Worden er sowieso geen (rechtstreekse) gevolgen/maatregelen opgelegd aan landbouwers die een overschrijding hadden bij een perceelevaluatie in 2024?
Voor
landbouwers met een bedrijfsevaluatie boven de 2de drempelwaarde in 2024 (en ook voor landbouwers die hun bedrijfsevaluatie in 2024 niet of niet volledig uitgevoerd hebben), zijn ook de bijkomende nieuwe maatregelen al van toepassing: de verplichte begeleiding en geen terugverdienmogelijkheid van de bemestingsvermindering op percelen in gebiedstypes 1, 2 en 3 door het toepassen van goede bodem-, teelt- en bemestingspraktijken. Het criterium '2x binnen de 5 jaar een overschrijding boven de 2de drempelwaarde leidt tot een boete', is pas op de nitraatresidumetingen vanaf 2025 van toepassing (een nitraatresidu boven de 2de drempelwaarde in 2024 telt hiervoor dus nog niet mee).
Aan
overschrijdingen bij de perceelsevaluatie in 2024, worden inderdaad geen rechtstreekse gevolgen of maatregelen meer gekoppeld. Waar landbouwers met een overschrijding bij een perceelsevaluatie tot nu toe per definitie in het najaar opnieuw een nitraatresidubepaling (in de meeste gevallen een bedrijfsevaluatie) moesten laten uitvoeren, is dat dus nu niet meer het geval.
Kan ik de vrijstelling die ik heb behaald intrekken voor 2025?
In het verleden was het zo dat landbouwers die een vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen hadden, jaarlijks op minstens één perceel verplicht het nitraatresidu moesten laten bepalen. Landbouwers die die vrijstelling niet wilden, konden die uiterlijk op 15 februari intrekken waardoor ze dan ook niet meer de jaarlijkse nitraatresidubepaling moesten laten uitvoeren. De vrijstelling van de gebiedsgerichte maatregelen blijft behouden, maar dat heeft niet meer tot gevolg dat er elk jaar per definitie opnieuw een nitraatresidubepaling moet uitgevoerd worden. Het intrekken van de vrijstelling is dan ook niet meer voorzien in de wetgeving.
Overige vragen
Wanneer kennen de landbouwers de nieuwe gebiedstypes?
Dit zal begin januari gecommuniceerd worden via het Mestbankloket samen met de bemestingsnormen. Ook in het overzicht van de mestgebruiksruimte 2024 zal dit opgenomen zijn.
Vanaf 2025 is het bij het strooien van kunstmest verplicht om te werken met een kantstrooier. Is dat ook van toepassing bij de techniek ‘van de kant weg strooien’?
Het is momenteel niet bepaald welke vormen van kantstrooien voldoen. Er is in de wetgeving opgenomen dat de Vlaamse Regering nog verder zal omschrijven waaraan een kantstrooier moet voldoen. In de tussentijd is het essentieel dat die gebruikt wordt langs
elke kant van het perceel zodat er geen korrels in de waterlopen, holle wegen, beschermingsstroken, andere percelen,… terechtkomen. Bekijk zeker ook de fiche over het 
correct toedienen van kunstmest van de begeleidingsdienst B3W om verliezen naar de waterloop te voorkomen.
Meer informatie over de verschillende systemen van kantstrooien vindt u in de brochure bemestingstechnieken en hun scheidingspatroon van pagina 22 tot en met 28. Het ene systeem is al efficiënter en gemakkelijker in gebruik dan het andere om de afstand tot de waterlopen te respecteren. Weeg dit goed af bij de keuze van de kantstrooier.