Als dienst Handhaving van de Mestbank, willen we onze inspecteurs zo efficiënt mogelijk inzetten. Sinds 2014 controleren we daarom vaker in de gebieden waar de waterkwaliteit achterophinkt. Die controles noemen we VODKA-acties, geïnspireerd op de gecoördineerde WODCA-controles van de politie. VODKA staat voor 'Verantwoord Omgaan met Dierlijke mest, Kunstmest en Andere meststoffen'.
Wat wil de Mestbank bereiken met de VODKA-acties?
Via vooraf aangekondigde en gebiedsgerichte controleacties, zijn we vaker aanwezig waar het nodig is, namelijk in de gebieden waar de waterkwaliteit onvoldoende verbeterd is. We stellen vast dat, als we vaker zichtbaar aanwezig zijn in een VODKA-gebied, de mestwetgeving er beter wordt nageleefd. Zo zetten we opnieuw een belangrijke stap richting het behalen van de MAP-doelstellingen.
Hoe verlopen de VODKA-acties?
Tijdens de uitrijperiode van mest, controleren we meermaals per week het correcte gebruik van dierlijke mest, kunstmeststoffen of andere meststoffen. Onder andere deze zaken worden gecontroleerd:
- het op een correcte wijze opbrengen en tijdig onderwerken van de mest;
- de juiste bemestingsdosis;
- het correct gebruiken en registreren van kunstmest;
- de afstandsregels (5 of 10 m) tot de waterlopen;
- de naleving van de 1-meter teeltvrije zone;
- de beperkingen verbonden aan het gebiedstype.
Ook buiten de uitrijperiode zijn we vaak aanwezig in de VODKA-gemeenten om problemen te detecteren. Zo volgen we in het najaar de gebruiksvoorwaarden van effluent op en in de winter kijken we na of er geen verliezen zijn uit mestopslagen.
Bij een omgevingscontrole op het bedrijf, bekijken we de constructie van de mestopslag en de stallen. Ook kijken we na of er geen verliezen zijn van silosappen uit sleufsilo's of opslagen van oogstresten. Als er een luchtwassysteem aanwezig is, gaan we na of dat correct wordt gebruikt. Waar nodig, vragen we aan de landbouwers om saneringen uit te voeren. Bij tuinbouwbedrijven met serreteelten kijken we na of er geen spuistroom geloosd wordt.
Waar vinden momenteel VODKA-acties plaats?
Tijdens de periode januari 2024 - juni 2027, loopt de VODKA-actie in de volgende 25 gemeenten. In januari 2026 volgt een tussentijdse evaluatie waar er bijsturingen kunnen gebeuren aan de geselecteerde gemeenten.
- Regio Oost (Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg):
- Putte, Sint-Katelijne-Waver, Bonheiden, Glabbeek, Halen, Bekkevoort, Kortenaken, Hoogstraten, Merksplas, Rijkevorsel, Peer en Pelt.
- Regio West (West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen):
- Houthulst, Langemark-Poelkapelle, Zonnebeke, Poperinge, Vleteren, Meulebeke, Oudenaarde, Deinze, Zwalm, Dentergem, Dendermonde, Hamme en Waasmunster.
De rode gemeentes zijn VODKA-gemeentes: gebieden waar de waterkwaliteit momenteel achterophinkt en waar extra controles plaatsvinden.
Voert de Mestbank buiten de VODKA-gemeenten ook controles uit?
Ook buiten de VODKA-gemeenten blijven onze inspecteurs uiteraard controles uitvoeren.
Vragen?
Komt u onze mensen tegen op het terrein en hebt u bepaalde vragen over de mestwetgeving? Aarzel dan niet om ons aan te spreken. Bekijk onze contactgegevens.