Bemesten volgens het principe van werkzame stikstof
U moet bemesten volgens het principe van werkzame stikstof. Dat betekent dat u rekening moet houden met hoeveel stikstof een gewas nuttig kan gebruiken in het jaar van toediening.
Bij het systeem van werkzame stikstof moet u
2 stikstofbemestingsnormen respecteren:
-
stikstofnorm voor dierlijke mest: die norm wordt uitgedrukt in kg totale N uit dierlijke mest per hectare en per jaar. De norm voor dierlijke mest bedraagt normaal 170 kg N/ha, maar in sommige gevallen geldt een lagere norm (raadpleeg hiervoor het Mestbankloket). Daarnaast kan door aanvraag van derogatie de N uit dierlijke mest voor bepaalde teelten opgetrokken worden tot 200 of 250 kg N/ha. Voor de stikstofnorm dierlijke mest, moet de totale N-inhoud van de mest meegeteld worden.
-
stikstofnorm voor werkzame stikstof: dit is de som van de werkzame N, afkomstig van dierlijke mest, andere meststoffen en kunstmest. Die norm wordt uitgedrukt in kg werkzame N per hectare en per jaar.
Bemestingsadviezen voor stikstof
Bemestingsadviezen voor stikstof worden berekend op basis van het principe van werkzame stikstof. Bemesten volgens een bemestingsadvies, betekent bemesten volgens de behoefte van de teelt, rekening houdend met de kenmerken van het perceel en de al aanwezige werkzame stikstof in de bodem. De hoeveelheid stikstof in het bemestingsadvies voor eenzelfde teelt, kan dus op het ene perceel hoger zijn dan op het andere perceel.
Voor een bemestingsadvies, kunt u naast de
erkende laboratoria ook een beroep doen op een 
erkend praktijkcentrum of een erkende producentenorganisatie.
Bedrijfsbenadering
Als u bemest, mag u uitgaan van een
bedrijfsbenadering. U kunt in functie van de behoefte van de teelt en binnen de grenzen van de totale afzetruimte op uw bedrijf op perceelsniveau meer meststoffen toedienen dan de bemestingsnormen toelaten. U kunt met andere woorden afwijken van de perceelsspecifieke bemestingsnormen, zolang u de normen op bedrijfsniveau niet overschrijdt. U mag echter nooit meer dan 2x de stikstofnorm (werkzaam en dierlijk) toedienen op een individueel perceel.
Een
uitzondering op de bedrijfsbenadering, zijn de percelen in specifieke zones met bemestingsbeperkingen (grondwaterwingebieden type 1, percelen waar 2 GVE-regeling van toepassing is en percelen met een beheerovereenkomst met bemestingsbeperking). Op die percelen wordt de hoeveelheid nutriënten op perceelsniveau beperkt tot de hoeveelheid die is vastgelegd in het Mestdecreet (zie art. 13, §9).
Hoe past u werkzame stikstof toe in de praktijk?
Bij de norm werkzame N, moet u rekening houden met de werkingscoëfficiënt van de verschillende gebruikte meststoffen, of anders gezegd, de verhouding van de werkzame N ten opzichte van de totale N.
Bij een werkingscoëfficiënt van 30 %, is 30% van de aanwezige stikstof beschikbaar tijdens het eerste jaar na toedienen. Een deel van de overige 70 % kan vrijkomen tijdens het tweede jaar en zelfs nog tijdens het derde jaar na toediening en de rest daarvan wordt opgenomen in de humusfractie van de bodem.
De Mestbank hanteert
forfaitaire werkingscoëfficiënten per mestsoort. Die vindt u terug in de
brochure Normen en Richtwaarden. U vindt daar ook een overzicht van de stikstofbemestingsnormen. De
stikstofbemestingsnormen voor uw bedrijf, vindt u terug op het
Mestbankloket.
Voorbeeld
U wilt mais telen in gebiedstype 1, in niet-zandgrond. Het bemestingsadvies wijst uit dat 120 kg N/ha aangewezen is voor een optimale teeltgroei.
MAP 6 bepaalt dat de maximale bemestingsnorm voor mais in gebiedstype 1, niet-zandgrond, 150 kg N/ha voor werkzame N en 170 kg N/ha voor dierlijke mest bedraagt.
U wilt het perceel maximaal bemesten met dierlijke mest. Als u vloeibare dierlijke mest opbrengt, bedraagt de werkingscoëfficiënt 60%. Dat betekent dat van de toegediende 170 kg N/ha, 102 kg N/ha werkzaam is.
Dat is 18 kg N/ha minder dan het bemestingsadvies voorstelt. Dat tekort kunt u opvullen met kunstmest. Aangezien de werkingscoëfficiënt van kunstmest 100% bedraagt, kunt u nog 18 kg N/ha uit kunstmest toevoegen aan uw bemesting om het bemestingsadvies in te vullen. Dat komt bijvoorbeeld overeen met 66 kg/ha ammoniumnitraat 27% N.