De opdracht voor de studie
Bepalen van procesfactoren voor oppervlaktewater en grondwater ter evaluatie van de
nitraatstikstofresidunormvond vond plaats naar aanleiding van MAP3 (2007-2010). Vlaanderen had tijdens de discussie rond MAP3 met Europa afgesproken om nitraatresidudrempelwaarden verder te verfijnen. De studie ging van start begin 2009 en werd afgerond in maart 2011.
De procesfactorstudie is uitgevoerd door een consortium van het Departement Aard- en Omgevingswetenschappen van de K.U.Leuven, de Bodemkundige Dienst van België en het Duitse Forschungszentrum Jülich. Dat consortium heeft uitgebreide referenties in fundamenteel en toegepast onderzoek over het transport en de omvorming van nutriënten in bodems, grond- en oppervlaktewater.
Doelstelling
Het evalueren en differentiëren van de huidige nitraatstikstofresidunorm en de nitraatstikstofresidurichtwaarde, door:
- een evaluatie van historische nitraatstikstofresidumetingen
- het leggen van de link tussen nitraatstikstofresiduwaarden en nitraatconcentraties gemeten in het oppervlakte- en grondwater.
De studie
Drie fasen
De studie bestaat uit drie fasen:
- In een eerste fase worden de
nitraatresidumetingen van de VLM geëvalueerd. Daarbij worden verder voorspellende modellen opgesteld. Die modellen
worden gebruikt in fase twee van het onderzoek om het nitraatresidu te schatten van niet bemonsterde percelen. - In een tweede fase worden
procesfactoren bepaald voor oppervlaktewater en grondwater. Een procesfactor is een empirische of „black box" factor die alle processen omvat die plaatsvinden tussen de nitraatuitspoeling uit het bodemprofiel (vertrekkende van het nitraatresidu in het najaar) en de gemeten nitraatconcentraties in oppervlaktewater of grondwater. Die
procesfactoren leggen dus een link tussen de uitspoeling uit het bodemprofiel en de
waterkwaliteitsmetingen in het oppervlaktewater of het grondwater. - Een derde fase van dit onderzoek spitst zich toe op het vertalen van de nieuwe procesfactoren naar maximale nitraatresidu's opdat de grenswaarde van de Europese nitraatrichtlijn (50 mg nitraat per liter water) niet wordt overschreden.
Het rapport