Piekbelasters
Flankerend beleid
Piekbelasters
Wanneer worden de piekbelasters ten laatste aangeduid?
Het decreet voorziet dat de piekbelasters ten laatste binnen de 18 maanden na de inwerkingtreding van het decreet worden aangeduid. Dat betekent concreet in de zomer van 2025. Die periode is nodig omdat er nog veel gegevens moeten verzameld worden en er specifieke impactscoretools moeten ontwikkeld worden. De VLM streeft ernaar om dat zo snel mogelijk te doen.
Er is in het verleden wel al gecommuniceerd naar de bedrijven over hun impactscore. Bedrijven met een hoge impactscore in het verleden, hebben dus al sterke aanwijzingen. De bedrijven met een impactscore > 50 % moeten niet meer onmiddellijk stoppen maar hebben de mogelijkheid om onder de 50% te dalen. Bedrijven die rond de 50% schommelen, zullen door het toepassen van de PAS-referentie 2030, mogelijk al onder de 50% komen te vallen.
Hoe geraken piekbelasters van de lijst af?
De piekbelaster is geen piekbelaster meer als zijn impactscore onder de 50 % daalt.
Via wijzigingen van databronnen (zoals de zoekzonekaart en de laag van passend beheer) kan een piekbelaster een kleinere impactscore toegekend krijgen. Bedrijven kunnen ook emissiereducerende technieken laten opnemen in hun omgevingsvergunning om de impactscore te laten dalen.
Uiterlijk tegen 30 september 2029 moet de piekbelaster beschikken over een aangepaste vergunning waaruit blijkt dat het bedrijf een impactscore heeft onder de 50%.
Er bestaat ook een bezwaarprocedure waarbij de piekbelaster gegevens kan aanreiken en de berekening opnieuw gemaakt kan worden.
Gebruiken jullie een andere impactscoretool voor de piekbelasters dan die van VITO?
Ja. Wij gebruiken een gedetailleerde impactscoretool die rekening houdt met de situaties in 2020, 2021 en 2022.
Moet je gewoon geluk hebben met het weer om al dan niet piekbelaster te zijn?
Het weer, en voornamelijk de windrichting, beïnvloedt de plaats waar de emissies uiteindelijk neerkomen, al blijft die invloed al bij al beperkt. Door 3 jaren door te rekenen, krijgen we een realistisch beeld.
Kan de impactscore ook veranderen door aanpassing van habitats in de Speciale Beschermingszones (SBZ) of door aanpassing van de zoekzones?
Ja, de zoekzonekaart kan aangepast worden. Dat kan een impact hebben op de impactscore.
Flankerend beleid
Wie bepaalt de vergoedingen?
De landcommissies bepalen de vergoedingen in het kader van de stopzettings- en reconversieregeling van de oranje bedrijven (en de bedrijven uit de maatwerkgebieden). Ook bepalen ze de vergoedingen voor de terreininvesteringen (nulbemesting).
De landcommissies bestaan uit experten/deskundigen en worden ondersteund door een team van schatters (secretariaat van de landcommissies).
Wordt een compensatievergoeding uitbetaald voor een huiskavel?
Voor huiskavels wordt geen compensatievergoeding voorzien. Huiskavels zijn vrijgesteld van de nulbemestingsnorm en bijgevolg niet getroffen door het Stikstofdecreet. De compensatievergoeding is voorzien voor die percelen die uiterlijk in 2028 een verstrenging van de bemestingsnorm naar nulbemesting (2GVE/ha) ondergaan ten gevolge van het Stikstofdecreet.
Wie compenseert de waardedaling van de grond?
De Vlaamse overheid heeft een flankerend beleid uitgewerkt en voorziet in het kader daarvan compensatievergoedingen. Het flankerende beleid bestaat uit drie onderdelen:
- Er zijn trapsgewijze vergoedingen voor landbouwers met percelen die door het Stikstofdecreet de nulbemesting (2GVE/ha) opgelegd krijgen. Hoe vroeger de landbouwer ervoor kiest om de nulbemesting toe te passen, hoe hoger de vergoeding is. De compensatie bedraagt:
- 15.000 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2024;
- 14.375 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2025;
- 13.750 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2026;
- 13.125 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2027;
- 12.500 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2028;
- Er is een specifiek flankerend beleid voor bedrijven waarbij meer dan 20 procent van het areaal getroffen wordt door de verplichte nulbemesting en waarbij de leefbaarheid van het bedrijf in het gedrang komt.
- Er worden bijkomende vergoedingen voor terreininvesteringen voorzien.
Als eigenaar of gebruiker van percelen die een bestemmingswijziging van landbouw naar 'natuur en reservaat', 'bos' of 'overig groen' ondergaan door ruimtelijke uitvoeringsplannen, kunt u als eigenaar aanspraak maken op de kapitaalschadecompensatie en als gebruiker op de gebruikerscompensatie. Dat is een compensatie voor de financiële schade door de bestemmingswijziging.
Bekijk de aanvraagformulieren en meer informatie over de gebruikers- en de kapitaalschadecompensatie.
Krijgen partijen die al nulbemesting hadden voor 2024 ook een compensatievergoeding?
Neen, die vergoeding is er alleen voor de percelen die getroffen zijn door het Stikstofdecreet en bijgevolg uiterlijk in 2028 op nulbemesting komen. Zij ontvangen éénmalig, bij de ingang van het bemestingsverbod, een compensatievergoeding.
Percelen die al aan de nulbemestingnorm moesten voldoen vóór 2024 kwamen al bij de afbakening van een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (en dus bij de bestemmingswijziging van landbouw naar natuur) in aanmerking om gebruik te maken van de gebruikerscompensatie en de kapitaalschadecompensatie.
Als er nieuwe RUP's komen, krijgen de landbouwers dan de compensatievergoeding?
Het Stikstofdecreet voorziet een compensatievergoeding en een overgangsperiode voor percelen gelegen in groene bestemmingen in de Speciale Beschermingszones Habitatrichtlijngebied (SBZ-H-gebied). Als een nieuwe afbakening van een ruimtelijk uitvoeringsplan ervoor zorgt dat uw perceel in een groene bestemming in SBZ-H komt te liggen, zal het tot 2028 mogelijk zijn om gebruik te maken van die compensatievergoeding.
Voor de compensatieregeling is een besluit van Vlaamse Regering in opmaak, waarin de randvoorwaarden en andere modaliteiten (onder andere aanvraagprocedure, ...) vastgelegd worden.
Voor ruimtelijke uitvoeringsplannen die na 1 januari 2028 worden goedgekeurd, kan er kapitaalschade en gebruikerscompensatie aangevraagd worden.
Voor wie is de compensatievergoeding? Pachter of eigenaar?
De compensatievergoeding in het kader van het Stikstofdecreet is voor de gebruiker van het perceel. Het is namelijk de gebruiker die zijn normale activiteiten niet meer kan verderzetten op de getroffen percelen. Die gebruiker kan de pachter of de eigenaar zijn, afhankelijk van wie het perceel gebruikt.
Kunnen ook andere rundveebedrijven (dus geen rode en oranje) in het flankerende beleid stappen?
Als die rundveebedrijven in maatwerkgebieden liggen, kunnen zij ook instappen in het flankerend beleid, ongeacht hun impactscore. Ze kunnen ook instappen in het specifieke beleid voor de nulbemesting (dat momenteel nog verder wordt uitgewerkt), op voorwaarde dat 20% van hun grond onder de nulbemesting komt te vallen.
Er wordt gesproken bij flankerend beleid over het stopzetten van een volledige veeteelttak. Zijn dat alle dieren of wordt hier bijvoorbeeld gekeken naar Mestbankcategorieën?
De volledige veeteelttak moet stopgezet worden. Bij gemengde bedrijven (bijvoorbeeld runderen en varkens) moeten zowel de runderen als de varkens stopgezet worden.
Wanneer is de verwachting dat het flankerende beleid in werking treedt?
Momenteel wachten we op goedkeuring van de Europese Commissie. Daarna moet de Vlaamse Regering de regeling nog definitief goedkeuren. We hopen dat we in het najaar de oproep kunnen lanceren.