Landschapsfonds

​​​​​​​​​​Landschapsfonds
Samenwerkingsverband tussen landbouwers, bedrijven en bewoners

Stand van zaken

Met het Landschapsfonds zetten we verder in op landschappelijke buffering in de Gentse Kanaalzone. Met de beschikbare fondsen krijgen landbouwers en particuliere grondgebruikers in de landbouwzones van de koppelingsgebieden nog steeds de kans om contracten af te sluiten en nieuwe aanplanten langs de perceelsgrenzen te realiseren. ​

Voorgeschiedenis

De leefbaarheid in de kanaaldorpen van de Gentse haven verbeteren is een belangrijke doelstelling van het beleid. Om de leefkwaliteit van de bewoners op langere termijn te garanderen, worden tussen de kanaaldorpen en de bedrijven overgangsgebieden ingericht,  koppelingsgebieden genaamd. Deze koppelingsgebieden worden ingericht als gebieden met een bufferende en verbindende waarde.

De groene bestemmingen in de koppelingsgebieden (zoals bos, park en natuur) worden door de overheid ingericht tot aangename en landschappelijk bufferende open ruimten. Voor de landbouwzones ligt dit anders. Deze akkers en weilanden zijn en blijven in gebruik bij landbouwers. Maar ook deze percelen kunnen een rol spelen bij de buffering! Landbouw kan immers gecombineerd worden met het aanplanten van bomen en struiken op de perceelsranden. Op die manier worden de dorpen bijkomend gebufferd en wordt het landschap opgewaardeerd.

Vermits de gangbare subsidies onvoldoende stimulerend waren ten aanzien van de landbouwsector om bijkomende landschapselementen aan te planten werd in 2010 een landschapsfonds opgericht. Dit samenwerkingsverband tussen bewoners, landbouwers en bedrijven wierp zijn vruchten af. Twintig bedrijven uit de Gentse Kanaalzone doneerden samen 85.000€. Met een deel van deze middelen werden in een eerste fase vrijwillig 7000m kleine landschapselementen aangeplant in 5 koppelingsgebieden door 14 betrokken landbouwers.
Het landschapsfonds werd opgericht in de schoot van de Koning Boudewijnstichting . Het beheer werd overgedragen aan een bestuurscomité en een lokale adviesgroep met daarin afgevaardigden van de landbouwers, het bedrijfsleven en de bewoners. 

Alle betrokken lokale en regionale overheden ondersteunden het project.  Ze ondertekenden in juli 2010 samen het ECO²-charter.

In 2016 werd een nieuwe oproep gelanceerd. Een aantal wijzigingen werden doorgevoerd. De vergoedingen werden verhoogd en losgekoppeld van steun vanuit beheerovereenkomsten en gemeentelijke subsidies. Verder werden, naast landbouwers, ook particuliere grondgebruikers met gronden in het agrarisch gebied van de koppelingsgebieden toegelaten om op hun perceelsranden (knot)bomen of houtkanten aan te planten in ruil voor een vergoeding uit het Landschapsfonds. 1500m bijkomende (knot)bomen en houtkanten werden aangeplant. Er werd begin december 2016 een boomplantactie georganiseerd in aanwezigheid van Minister Joke Schauvliege, samen met bewoners, landbouwers en afgevaardigden van het bedrijfsleven en de overheid.

In de loop van 2017 kon niet meer worden ingegaan op vraag van landbouwers om nieuwe aanplanten te realiseren door een gebrek aan middelen. Daarom werd een nieuwe oproep gelanceerd. 

In 2018 werd er 70.000 euro aan nieuwe fondsen verzameld in het Landschapsfonds. Hiertoe droegen 14 bedrijven hun steentje bij: Algist Bruggeman NV, ArcelorMittal, Cargill nv, EDFLuminus, Ghent Transport & storage NV, Honda Motor Europe Logistics nv, Kronos Europe, OVMB, Plastal NV, Sadaci NV, Stora Enso Langerbrugge, Total Belgium, Transport Mervielde en Volvo Car Gent. Om de financiële inspanning van de bedrijven én de unieke samenwerking tussen de verschillende actoren in de Gentse Kanaalzone in de kijker te zetten, werd er in oktober 2018 een communicatiemoment georganiseerd in het bezoekerscentrum van North Sea Port..

Met de nieuwe fondsen krijgen landbouwers en particuliere grondgebruikers  opnieuw de kans om contracten af te sluiten en nieuwe aanplanten te realiseren. Zo werden er in 2019 bomen geplant in Kerkbrugge en Doornzele.

Om het belang van groenbuffers in de Gentse Kanaalzone en de samenwerking tussen bewoners, bedrijven en landbouwers blijvend aan te tonen, ging er eind november 2019 een plant- en wandelmoment door in Doornzele. Bedrijven, bewoners, landbouwers en de overheid hebben samen met leerlingen van de Tuinbouwschool Melle​​​ enkele bomen geplant. De aanwezigen maakten ook een wandeling langs de realisaties van het Landschapsfonds van de voorbije jaren.

 ​

Situering

De aanplantingen gebeuren door landbouwers en particuliere grondgebruikers op perceelsranden van hun gronden die gelegen zijn in de agrarische zones van de koppelingsgebieden van de Gentse Kanaalzone.

Bijkomende informatie

Landschapsfonds - fotocollage bepl​antingen (oktober 2018)

Brochure fondsenwerving (september 2017)

Infopaneel_Eco2​​

ECO²-krant (november 2010)​

​​Broch​ure over landschappelijke buf​fering​ (januari 2022)​

Laatste update: januari 2022