Op 18 december 2024 keurde de Vlaamse Regering aanpassingen aan het Mestdecreet goed. Daarin is de nulbemesting in VEN opgenomen. Er is voorzien dat landbouwers vrijwillig kunnen instappen in de nulbemesting voor percelen die in het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) liggen. Hier komt een compensatievergoeding tegenover te staan. Deze regeling wordt verder uitgewerkt. Landbouwers zullen in 2025 hierover geïnformeerd worden.
|
Nieuwigheden voor natuurgebieden door Stikstofdecreet
Het Stikstofdecreet, goedgekeurd door de Vlaamse regering op 24 januari 2024, scherpt de regeling over de nulbemesting (2GVE/ha) aan op gronden die in de Speciale Beschermingszones van de Habitatrichtlijn (SBZ-H) liggen. 2GVE staat voor 2 grootvee-eenheden per hectare. Wat verandert er?
- In de SBZ-H gebieden wordt de 2GVE-norm versneld ingevoerd, doordat de ontheffingen (vrijstellingen van het bemestingsverbod) vervallen op uiterlijk 1 januari 2028.
- De norm van 2GVE/ha wordt uiterlijk op 1 januari 2028 nieuw ingevoerd in alle andere groene bestemmingen die door gewestelijke, provinciale of gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen zijn geclassificeerd. Uitzondering hierop zijn de bestemmingen Agrarisch gebied van ecologisch belang en Agrarisch gebied met overdruk natuurverweving.
Huiskavels blijven vrijgesteld van de 2GVE-norm. Landbouwers die getroffen worden door de aanscherping van de nulbemesting hebben recht op een compensatievergoeding, uitgewerkt in flankerend beleid. Op vrijdag 13 december 2024 keurde de Vlaamse Regering de voorwaarden van dit flankerend beleid goed. Landbouwers kunnen op vrijwillige basis eerder omschakelen naar nulbemesting voor één of meerdere getroffen percelen, tegen een verhoogde compensatie. Informatie op maat voor betrokken landbouwers
Elke landbouwer met percelen in SBZ-H waar de aanscherping van de nulbemesting van toepassing is, wordt midden februari 2025 individueel geïnformeerd door de Mestbank. Daarin zal de aanvraagprocedure voor de compensatievergoeding uitgelegd worden. Landbouwers die op vrijwillige basis reeds nulbemesting toepassen sinds 2024 of wensen toe te passen vanaf 2025 kunnen nog aanspraak maken op die betreffende compensatievergoedingen. Meer info volgt rond 15 februari 2025. |
Huidige regelgeving
Het Mestdecreet bakent met het oog op het behoud en de versterking van natuurwaarden kwetsbare gebieden natuur af. Het zijn de bestemmingen:
- natuurgebieden, natuurontwikkelingsgebieden, natuurreservaten en bosgebieden van de
gewestplannen volgens het decreet Ruimtelijke Ordening van 22 oktober 1996
- natuur en reservaat en bos van de
gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen volgens het decreet Ruimtelijke Ordening van 18 mei 1999. Pas sinds 1 januari 2009 zijn die opgenomen in het Mestdecreet.
Op landbouwgronden die in kwetsbaar gebied natuur liggen, geldt een bemestingsverbod. Dat betekent dat elke vorm van bemesting verboden is met uitzondering van bemesting door rechtstreekse uitscheiding bij begrazing waarbij 2 grootvee-eenheden (2 GVE) per ha op jaarbasis worden toegelaten. Binnen die gebieden kan voor sommige percelen onder bepaalde voorwaarden vrijstelling van het bemestingsverbod verkregen worden door 2 bepalingen: de ontheffing en de huiskavel. De ontheffing is uitdovend en gaat verloren door overdracht van het gebruik van het perceel.
Sommige percelen komen in aanmerking voor de beheerovereenkomst 100 kg stikstof uit kunstmest per ha per jaar. Percelen kunnen ook in aanmerking komen voor vergoedingen.
Alle rechten en plichten die van toepassing zijn in kwetsbaar gebied natuur vindt u in de brochure
Het Mestdecreet en het kwetsbaar gebied natuur: een overzicht. Die brochure bestaat uit 2 toelichtingen:
-
Toelichting 1: nieuw kwetsbaar gebied natuur door gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen
In deze toelichting kunt u lezen:
- wat gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen zijn
- vanaf wanneer de gewijzigde bemestingsbepalingen ingaan
- welke afwijkingen op het bemestingsverbod mogelijk zijn
- wat de overdrachtsregels zijn
- welke vergoedingen kunnen worden aangevraagd.
- in het laatste hoofdstuk:
- welke procedure doorlopen wordt om de percelen als kwetsbaar gebied natuur aan te duiden telkens er een nieuw gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan afgebakend wordt.
- over de kennisgeving en hoe een landbouwer die niet akkoord gaat met de
kennisgeving en de afhandeling ervan na advies van de verificatiecommissie een
aanvraag tot correctie kan indienen.
-
Toelichting 2: kwetsbaar gebied natuur door gewestplannen
Deze toelichting besteedt uitgebreid aandacht aan de aanpassingen van de bepalingen door een decreetswijziging (december 2008). Daarnaast worden ook nog eens de algemene bepalingen ten aanzien van de kwetsbare gebieden natuur toegelicht zoals de bemestingsrechten en de overdrachtsregels.