De beheerovereenkomsten van de Vlaamse Landmaatschappij worden zowel met Europese als Vlaamse middelen gefinancierd. De Vlaamse overheid moet nakijken of de contractvoorwaarden worden nageleefd en sanctioneert eventuele overtredingen.
Contractvoorwaarden
Een beheerovereenkomst omvat drie verschillende types van voorwaarden:
- instapvoorwaarden,
- basisnormen
- beheervoorwaarden.
De landbouwer wordt enkel vergoed voor de beheervoorwaarden. In navolging van de Europese regelgeving controleert de Vlaamse overheid echter de naleving van alle contractvoorwaarden.
Instapvoorwaarden
Met het oog op een doeltreffende inzet van de financiële middelen kunnen beheerovereenkomsten enkel gesloten worden als aan bepaalde voorwaarden voldaan is. Er moet bij de aanvraag en tijdens de volledige looptijd van de beheerovereenkomst voldaan zijn aan de instapvoorwaarden. Zo moeten bijvoorbeeld sommige kruidenrijke akkerranden voor minstens 75% van de lengte grenzen aan een kwetsbaar element of een verbinding vormen tussen twee nabij gelegen kwetsbare elementen.
Basisnormen
Die categorie van contractvoorwaarden vloeit voort uit algemeen geldende nationale wetgeving of uit de conditionaliteit die landbouwers moeten naleven om Europese inkomenssteun te kunnen ontvangen (zie Inkomenssteun | Landbouw en Visserij (vlaanderen.be)). Zo mogen bijvoorbeeld op voor weidevogels ingerichte percelen geen handelingen verricht worden met het opzet vogels of hun nesten te verstoren of te vernielen.
Beheervoorwaarden
Bij dit type van contractvoorwaarden gaat het om handelingen die de landbouwer moet verrichten of juist niet mag verrichten. Als een landbouwer bijvoorbeeld een beheerovereenkomst sluit voor het onderhoud van knotbomen, moeten de knotbomen worden geknot tussen 1 november tot en met 15 maart van het vijfde jaar van de overeenkomst.
Sanctionering
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen inbreuken die betrekking hebben op de contractuele oppervlakte en andere overtredingen. De sanctionering voor die laatste categorie verschilt naargelang het type contractvoorwaarde:
Instapvoorwaarden
Als tijdens de looptijd van de beheerovereenkomst wordt vastgesteld dat niet voldaan is aan de instapvoorwaarden, dan wordt de beheerovereenkomst stopgezet. De landbouwer ontvangt geen vergoeding voor het jaar waarin de vaststelling wordt gedaan en reeds uitbetaalde vergoedingen worden teruggevorderd.
Basisnormen en beheervoorwaarden
Als een overtreding van die contractvoorwaarden wordt vastgesteld, wordt de vergoeding voor het jaar waarin de vaststelling gebeurt, verminderd met een bepaald percentage. Dat 'kortingspercentage' varieert naar gelang de ernst, de duur en de omvang van de overtreding van 10% tot 150%. In geval van herhaling van de overtreding wordt het kortingspercentage verhoogd.
Bepaalde overtredingen op de beheervoorwaarden kunnen naast de vermindering van de vergoeding voor het jaar van de vaststelling, ook leiden tot de terugvordering van eerder betaalde vergoedingen en de stopzetting van de beheerovereenkomst.