Korte Inhoud
De Stiemerbeek en haar zijbeken zijn verdrongen, blauwe
aders die het contact met hun valleigebied hebben verloren. Dit
landinrichtingsproject werkte rond drie thema's.
Voorgeschiedenis
2004-2006: VLM onderzocht de mogelijkheid om een
landinrichtingsproject Stiemerbeekvallei op te starten (op vraag van de stad
Genk, de gemeente Diepenbeek en Natuurpunt en met steun van de Provincie
Limburg). Na instemming van de minister werd het planprogramma
'Stiemerbeekvallei' opgemaakt.
9 juli 2010: goedkeuring
planprogramma 'Stiemerbeekvallei' door de Vlaamse regering
3 mei
2011: oprichting van de planbegeleidingsgroep 'Stiemerbeekvallei' bij
Ministerieel Besluit
Stand van zaken
Het planprogramma Stiemerbeekvallei is uitgewerkt in drie inrichtingsplannen waarvan de maatregelen grotendeels zijn uitgevoerd op terrein.
- Inrichtingsplan Schansbroek (Genk). Dit is goedgekeurd op 17 juni 2014 bij
Ministerieel Besluit en volledig uitgevoerd.
- Inrichtingsplan Dauteweyers (Diepenbeek). De bevoegde minister keurde het inrichtingsplan goed op 1 augustus 2016. Het plan is grotendeels uitgevoerd.
- Landinrichtingsplan Slagmolen (Genk). Dit landinrichtingsplan is goedgekeurd bij Ministerieel Besluit op 22 juni 2017. In een eerste fase werd de hydrologische problematiek aangepakt.
Planning (inrichtingsplan Deuateweyers)
- De Heidestraat in Diepenbeek zal als belevingsstraat van De Wijers ingericht worden in 2023 (inrichtingsplan Deuateweyers)
- De site Slagmolen zal - in een tweede fase - ingericht worden als een toegangspoort voor De Wijers (landinrichtingsplan Slagmolen)
Oppervlakte
2.000 ha
Situering
Geografische afbakening: volledige valleigebied van de
Stiemerbeek, in samenhang met haar zijbeken de Dorpsbeek, Dautenbeek en de
Kaatsbeek.
Het brongebied van de Stiemerbeek ligt, ten noordoosten van Genk
centrum, in Waterschei ter hoogte van de voormalige André Dumontmijn en het
bosgebied de Horensberg, grenzend aan het natuurgebied van de Bosbeek in
As.
De Stiemerbeek loopt dwars door het verstedelijkt gebied van Genk en
vormt op regionale schaal een verbinding tussen de Hoge Kempen (natuurgebieden
van de Bosbeek in As en de Maten) en de Demervallei.
Beschrijving
De Stiemerbeek en haar zijbeken de Dorpsbeek en Kaatsbeek zijn verdrongen,
blauwe aders die het contact met hun valleigebied grotendeels hebben verloren
door de vele rechttrekkingen van de beken en de ligging van rioolcollectoren
langs de oevers. Omdat de riolering het water soms niet kan slikken bij hevige
regenval, stroomt er soms vervuild water in de Stiemerbeek, waardoor haar
waterkwaliteit achteruit gaat.
De Stiemerbeek loopt dwars door het
verstedelijkt gebied van Genk en kan op regionale schaal een verbinding vormen
tussen de Hoge Kempen en de Demervallei.
Het ontwerp van planprogramma geeft een overzicht van de projecten die
gevraagd worden door de partners. De focus ligt op drie thema's:
- Schansbroek, wateroverlast en verdroging tegengaan:
Schansbroek is een
mijnverzakkingsgebied dat zich bevindt aan de bron van de Stiemerbeek. Door de
onstabiele lagen en de mijnactiviteiten zijn er verzakkingen opgetreden die
invloed hebben op de hydrologie. Grond- en regenwater stagneert en kan niet meer
naar de Stiemerbeek afwateren. Het gebied wordt gedraineerd. Met het project
willen we ervoor zorgen dat het brongebied nat blijft en de omliggende
woongebieden droog.
- een groen-blauw netwerk als drager voor integraal waterbeheer en de
ruimtelijke structuur uitwerken:
De Stiemerbeek is geïsoleerd van haar vallei
door de sterke rechttrekkingen en de daarbij horende kunstmatige
oeververstevigingen als gevolg. Langs beide oevers liggen er
rioleringscollectoren. De vallei wordt ook versnipperd door talrijke
doorsnijdingen van wegen waardoor er weinig migratie mogelijk is tussen de
verschillende deelgebieden.
Met het project willen we dan ook de
waterbevoorrading en inrichting van enkele vijvers in het valleigebied
optimaliseren. Ook de Dautenbeek en Kaatsbeek vertonen enkele knelpunten: het
leefgebied voor de boomkikker gaat achteruit (opgenomen in de rode lijst als een
met uitsterven bedreigde soort), er is vervuild slib aanwezig, de waterkwaliteit
laat soms te wensen over, ... - een zacht recreatief netwerk en routegebonden voorzieningen uitbouwen:
De
vallei is op veel plaatsen ingesloten door bebouwing en moet gevrijwaard blijven
van verdere bebouwing. Met het project willen we de vallei behouden en verder
uitwerken als een verbinding voor planten en dieren tussen de verschillende
deelgebieden. Ook willen we wandel- en fietsroutes uitwerken in en rond de
vallei voor de inwoners.
ProjectStatus
In afronding
Partners
Agentschap voor Natuur en Bos
Stad Genk
Stad Hasselt
Gemeente Diepenbeek
Provincie
Limburg
Natuurpunt
Bijkomende informatie
Planprogramma Stiemerbeekvallei.pdf