Moervaartvallei

Project: Landinrichtingsproject

Projecttype: Landinrichtingsproject

Provincie(s): Oost-Vlaanderen

Gemeente(n): Moerbeke; Wachtebeke; Sint-Niklaas; Lochristi; Lokeren; Stekene; Gent

Projectleider: Ilse Smitz

In de kijker

Een eerste landinrichtingsplan voor de Moervaartvallei is een feit. Het landinrichtingsplan vertaalt de visie uit de raamovereenkomst en het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Moervaartvallei fase 1 in concrete realisaties. Op 4 locaties (Kalvekant, Reepkens, Oostdonk, Maaibos) worden de projectgebieden, samen met de betrokken partners, ingericht als natuurgebied volgens de bestemming van het GRUP. Het landinrichtingsplan ligt op het grondgebied van de stad Gent en de gemeentes Wachtebeke, Moerbeke en Lochristi.

De VLM werkte in 2023, op basis van de resultaten van de adviesprocedure, het eindvoorstel van landinrichtingsplan Kalvekant-Reepkens-Oostdonk-Maaibos af in overleg met de betrokken partners. Het eindvoorstel van dit landinrichtingsplan is positief geadviseerd door de planbegeleidingsgroep op 19 juni 2023. De Vlaamse Regering keurde het inrichtingsplan goed op 22 december 2023.

U leest meer over het project op de projectfiche en in het rapport eindvoorstel van landinrichtingsplan Kalvekant-Reepkens-Oostdonk-Maaibos.

In onderstaande presentatie stellen we u het project voor in vogelvlucht.

Context

Strategisch project Moervaartvallei

Onder impuls van de gouverneur van de Provincie Oost-Vlaanderen bereikten de natuur- en landbouworganisaties in 2016 een akkoord over de inrichting van nieuwe natuurgebieden én het vrijwaren van een aantal gebieden voor de beroepslandbouw in de Moervaartvallei. Het strategisch project is één van de sporen om dit akkoord uit te werken naast het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) en het landinrichtingsproject.

Raamovereenkomst Moervaartvallei

groepsfoto bij ondertekening raamovereenkomst 2018

Op 25 mei 2018 is een raamovereenkomst “Moervaartvallei" gesloten voor de uitvoering van het strategisch open ruimte project “Moervaartvallei". De raamovereenkomst beschrijft de gemaakte afspraken wat betreft realisaties voor landbouw, natuur, water, landschap en recreatie op het terrein. Daarnaast wordt het ondersteunend en flankerend beleid op maat voor lokale professionele landbouwbedrijven in de Moervaartvallei beschreven.

De gemaakte afspraken gaan over

de start van een open ruimte project;
de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP);
de inzet van het instrumentarium van het nieuw decreet landinrichting.

Het doel van de raamovereenkomst is het uitwerken van afspraken voor tijdige en kwaliteitsvolle inrichting en beheer van de natuur- en landbouwgebieden en het bieden van oplossingen voor de lokale landbouwers in hoofdberoep die betrokken zijn bij de inrichting van de Moervaartvallei.
De raamovereenkomst geeft uitvoering aan het gewestelijk RUP Moervaartvallei fase 1.

Er wordt een invulling gegeven aan het natuurluik van het strategisch plan Gentse Kanaalzone (2007) binnen de krijtlijnen van het Vlaamse en Europese natuurbeleid.
Daarnaast is ook het verbeteren van de waterhuishouding in het gebied een belangrijke doelstelling.

Gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Moervaartvallei - Fase 1

Op 13 juli 2018 is het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Moervaartvallei - fase 1 goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Via dit ruimtelijk uitvoeringsplan is een herbestemming van agrarische en groene bestemmingen doorgevoerd voor het westelijk deel van de Moervaartvallei. Daarnaast is de aanwezige ankerplaats in het GRUP doorvertaald in een aanduiding als erfgoedlandschap en zijn specifieke voorschriften m.b.t. erfgoed opgenomen.

Het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan geeft uitvoering aan volgende doelstellingen:

uitvoering geven aan de richtinggevende en bindende bepalingen uit het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) inzake de afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur zoals uitgewerkt in de ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos voor de regio Waasland;
(delen van) het vastgestelde landschapsatlasrelict 'Moervaartdepressie' opnemen als erfgoedlandschap;
de realisatie van een aantal nieuwe natuurgebieden mogelijk te maken in uitvoering van het strategisch plan voor de Gentse Kanaalzone ter vervanging van verboden te wijzigingen vegetaties die bij de ontwikkeling van zeehavengebied Gent zullen verdwijnen.

Landinrichtingsproject Moervaartvallei

Het landinrichtingsproject Moervaartvallei heeft volgende doelstellingen:

het vrijwaren van de toekomstmogelijkheden voor land‐ in tuinbouw in het projectgebied door het uitvoeren van de consensus voor afbakening van nieuwe landbouw‐ en natuurgebieden in het gebied;
het vrijwaren van de toekomstmogelijkheden voor de Gentse Zeehaven door realisatie van de compensatie van verdwenen verboden te wijzigen vegetaties en invulling te geven aan het natuurluik van het strategisch plan Gentse Kanaalzone;
het ontwikkelen van de herbevestigde en nieuwe natuurgebieden voor de hoofdfunctie natuur;
het verbeteren van de waterkwaliteit en het waterkwantiteitsbeheer in het projectgebied;
het ontwikkelen van de natuurwaarden in het gebied door gerichte aankoop en de inrichting van de in het gebied gelegen speciale beschermingszones (SBZ‐zones) in functie van de realisatie van instandhoudingsdoelstellingen;
het ontwikkelen van een inrichtings‐, beheer‐ en communicatievisie voor de erfgoed‐ en archeologische relicten in het projectgebied. Deze visie moet ook passen binnen de ruimere context van communicatie en positionering van de Moervaartvallei;
het uitbouwen van het recreatief netwerk in het projectgebied met het provinciaal domein Puyenbroeck als centrale uitvalsbasis en de lokale dorpen als onthaalpoorten.

De bestemmingen zoals vastgelegd in het GRUP Moervaartvallei fase 1 vormen hiervoor een belangrijk kader.

Stand van zaken

Het rapport “Onderzoek naar de opportuniteit en haalbaarheid van het landinrichtingsproject Moervaartvallei" is geadviseerd op de programmacommissie landinrichting van 22 maart 2018.

Het landinrichtingsproject Moervaarvallei is goedgekeurd en ingesteld bij besluit van de Vlaamse Regering van 25 mei 2018. Bij de instelling van het landinrichtingsproject Moervaartvallei is een budget van 5.901.422 euro subsidies landinrichting beschikbaar gesteld door de Vlaamse regering (waarvan indicatief 2.140.904 euro voorwerken en 3.760.508 euro, voor grondverwerving).

De planbegeleidingsgroep van het landinrichtingsproject Moervaartvallei is opgericht door de minister bevoegd voor landinrichting op 6 juli 2020. De startvergadering van de planbegeleidingsgroep was op 28 september 2020.

Partners

Agentschap Landbouw en Zeevisserij
Departement Omgeving
Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Afdeling Maritieme Toegang
Agentschap voor Natuur en Bos
Agentschap Onroerend Erfgoed
Agentschap Wegen en Verkeer
Agentschap Sport Vlaanderen
Vlaamse Milieumaatschappij
De Vlaamse Waterweg NV
Provincie Oost-Vlaanderen
Stad Gent
Stad Lokeren
Stad Sint-Niklaas
Gemeente Lochristi
Gemeente Moerbeke
Gemeente Stekene
Gemeente Wachtebeke
North Sea Port
Boerenbond
Algemeen Boerensyndicaat
Natuurpunt
Vzw Durme
Polder Moervaart-Zuidlede
Polder Sinaai-Daknam

Op de planning

Landinrichtingsplannen

In 2023 is er gewerkt aan de opmaak van een eerste landinrichtingsplan voor 4 locaties (Kalvekant, Reepkens, Oostdonk en Maaibos). Het eindvoorstel van dit landinrichtingsplan is positief geadviseerd door de planbegeleidingsgroep op 19 juni 2023. Dit eindvoorstel werd door de VLM opgemaakt o.b.v. de resultaten van de adviesprocedure en in overleg met de betrokken partners. De Vlaamse Regering keurde op 22 december 2023 het inrichtingsplan goed.